Czym jest zachowek i kto ma do niego prawo?

Prawo spadkowe stanowi obszerną gałąź prawa cywilnego, która reguluje kwestie związane z przejściem praw i obowiązków majątkowych po śmierci właściciela dobytku będącego przedmiotem danej sprawy. W treści naszego artykułu wyjaśniamy, czy jest zachowek i kiedy przysługuje. Dodatkowo wymieniamy osoby, które mogą być uprawnione do otrzymania odpowiedniej części masy spadkowej.

Zachowek – czym jest i kiedy przysługuje?

Zachowek to część masy spadkowej, która przysługuje najbliższym zmarłego, a którzy nie zostali uwzględnieni w testamencie jako uprawnieni do przejęcia majątku. Stanowi istotne zabezpieczenie finansowe dla bliskich zmarłego, dlatego nierzadko decydują się oni na podjęcie odpowiednich kroków w celu otrzymania części spadku. W tym celu udają się do wybranej kancelarii adwokackiej specjalizującej się w prawie cywilnym. Do takich sytuacji dochodzi wtedy, kiedy bliski zmarłego nie otrzymał należnej mu części spadku.

W Ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, a dokładnie w czwartej księdze tego dokumentu zatytułowanej „Spadki” zamieszczono szereg informacji regulujących kwestie dotyczące zachowku. Zgodnie z wolą ustawodawcy istnieją konkretne sytuacje, w których zachowek może zostać przyznany. Co równie ważne, tylko wybrane osoby mogą być upoważnione do ustawowego otrzymania części spadku – nawet jeśli występują spadkobiercy testamentowi.

Kto jest uprawiony do otrzymania zachowku?

Do kancelarii specjalizujących się w prowadzeniu spraw spadkowych zgłaszają się różne osoby w celu wystarania się o należną im cześć spadku. Do zachowku uprawnieni są:

• zstępni,
• małżonek,
• rodzice spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku na mocy ustawy.

Dobrze mieć jednak na uwadze, że istnieją wyłączenia, przez które nie każdy zstępny, małżonek lub rodzice spadkodawcy, którzy byli powołani do spadku z ustawy, są uprawnieni do otrzymania zachowku. Dzieje się tak wtedy, kiedy:

• osoby uprawione do otrzymania zachowku zostały uznane za niegodne otrzymania części majątku,
• osoby uprawione do otrzymania zachowku zrzekły się odziedziczenia majątku po zmarłym lub odrzuciły spadek,
• spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu z winy małżonka, co zostało uzasadnione – wówczas małżonek nie jest uprawniony do otrzymania zachowku;
• osoby uprawione do zachowku zostały wydziedziczone przez spadkodawcę.

Wysokość zachowku jest uzależniona od: wielkości całego spadku; wielkości udziału spadku, który byłby należny wybranej osobie z ustawy; tego, czy uprawniony do zachowku jest trale niezdolny do pracy; od tego, czy zstępny uprawiony do zachowku jest osobą małoletnią.